“Heeft u ook een vector bestand van uw logo?”. Deze vraag zal iedereen die wel eens promotionele producten besteld bekend in de oren klinken. Voor vormgevers en drukkers is deze vraag gesneden koek, maar behoort u niet tot deze twee groepen, dan kan de vraag zelf nogal wat vragen oproepen. Wat is een vectorbestand? Wat is het verschil met een pixel bestand? En waarom is een vectorbestand nodig?
Om te begrijpen waarom drukkers bij een groot aantal druktechnieken een vectorbestand van uw logo nodig hebben, is het goed om te weten wat het verschil is tussen een pixelbestand en een vectorbestand.
Een pixelbestand bestaat vanzelfsprekend uit pixels. Een pixel is eigenlijk niet veel meer dan een heel klein vierkantje met een specifieke kleur. Op uw beeldscherm, die zelf uit ongeveer uit zo’n miljoen pixels bestaat zijn deze pixels bijna niet te onderscheiden, maar wanneer u de afbeelding sterk uitvergroot, kunt u inderdaad de verschillende gekleurde vierkantjes onderscheiden.
Pixelbestanden
De meest gangbare pixelbestanden zijn JPG, BMP en GIF.Een afbeelding van 100 x 100 pixels, bestaat dus 10.000 mini-vierkantjes met een eigen kleur. Het probleem voor druktechnieken waarbij men kleur voor kleur moet drukken, zit hem in het feit dat, ook al lijkt uw afbeelding uit 1 kleur te bestaan, iedere pixel los staat van de vorige. Ze werken niet samen.
Vectorbestand
Een vectorbestand, ook wel lijntekening genoemd, is op een andere manier opgebouwd. Neem bijvoorbeeld een vectortekening van een rechte lijn. Uw computer leest de lijn niet pixel voor pixel uit, maar ‘onthoud’ het beginpunt en het eindpunt, de dikte van de lijn, de kleur, dat de lijn recht is, etc. Met die gegevens bouwt hij de lijn op. Wanneer u de lijn vergroot, berekent de computer de nieuwe gegevens en bouwt aan de hand daarvan de lijn opnieuw op. Geen vierkante blokjes meer dus, de tekening blijft altijd scherp.
Ieder getekend onderdeel is in een vectortekening een op zichzelf staand element en daardoor kan men, met de juiste software, deze elementen afzonderlijk selecteren en bijvoorbeeld per kleur scheiden. Het meest gebruikte vectorbestand is EPS, maar let op, in een EPS bestand kan ook heel goed een pixelbestand gebruikt zijn. Een EPS is dus niet per definitie een vectorbestand. Vraag daarom altijd een vormgever of drukker of uw bestand uit vectoren bestaat, wanneer u twijfelt of het bestand niet kunt openen.
Voor druktechnieken waarbij de drukker kleurgescheiden drukt, zal hij dus altijd een vectorbestand vragen. Voor een full-color opdruk is een vectorbestand niet nodig. Full-color druktechnieken werken min of meer hetzelfde als uw printer thuis en printen eigenlijk ook puntje voor puntje. Daarvoor is een pixelbestand wel weer geschikt mits de resolutie hoog genoeg is. Een full-color opdruk is echter niet op alle promotionele producten mogelijk, en vaak erg prijzig.