Het kopje op uw bureau, is dat nu porselein of aardewerk?
Porseleinen koffiemokken versus aardewerk bedrukte koppen;
Porselein is harder dan aardewerk. Porselein wordt hoger gebrand dan aardewerk en de samenstelling van de klei is anders. Omdat tijdens het productieproces van porselein de temperatuur boven de 1200 graden komt, wordt de klei minder poreus en harder gebakken.
Samenstelling porselein
Samenstelling klei: voor het porselein wordt een zo wit mogelijke klei gebruikt, deze wordt gemengd met zilverzand (zorgt voor het glasachtige) en met veldspaat (graniet). Vocht zorgt ervoor dat de klei gekneed of geperst kan worden tot de gewenste vorm. Dan volgt de eerste brand op ongeveer 900 graden en hierdoor ontstaat de biscuit (nog ongeglazuurd). Vervolgens wordt de glazuurlaag aangebracht (een dunne glasachtige laag). Deze glazuur laag zorgt er voor dat het artikel waterdicht wordt en het geeft een perfecte bescherming tegen invloeden van buitenaf.
Samenstelling aardewerk
Als men een mindere kwaliteit grondstof gebruikt spreekt men van aardewerk en dit materiaal kan niet zo hoog worden gebakken als het hierboven omschreven porselein. Na de eerste brand is het biscuit nog wel wat poreus en de glazuurlaag zorgt ervoor voor dat het materiaal toch waterdicht wordt. Overigens bestaan voor zowel porselein als voor aardewerk naast de doorzichtige glazuur ook gekleurde glazuren. Samengevat: aardewerk is zachter dan porselein en daardoor minder duurzaam. Het productieproces is goedkoper.
Wat is duurder en waarom?
Voorheen was het voor iedereen duidelijk: porselein is vanwege het productie proces duurder dan aardewerk. Maar dat ligt nu anders vanwege de volgende reden: porselein wordt volop geïmporteerd vanuit China. Daar ligt de kostprijs voor porselein (en trouwens ook voor aardewerk) veel lager dan in Europa. En dit heeft vele Europese porseleinfabrieken dan ook de kop gekost. Aardewerk dat in Europa wordt geproduceerd is vanwege de loon- en energiekosten duurder dan het uit China geïmporteerde porselein. Vandaar dat het soms wel gek overkomt dat porselein in aanschaf duurder kan zijn dan aardewerk.
Manieren van decoreren
Het decoreren vindt bijna altijd plaats op de glazuurlaag. Met noemt deze techniek op-glazuur. Vroeger werd er ook op de biscuit gedecoreerd en nadien geglazuurd. Men noemt dit onder-glazuur. Het decor kan er dan niet meer vanaf omdat er een perfecte beschermlaag overheen zit. Deze manier van decoreren kan alleen op de porselein- of aardewerk fabriek gebeuren en heeft enkele nadelen: het is erg kostbaar en het kleurengamma is zeer beperkt. Om vele praktische redenen wordt er meestal op de glazuurlaag gedecoreerd, men noemt dit dan ook op-glazuur. Voordelen zijn o.a. dat je een groter kleurengamma tot je beschikking hebt en het is goedkoper en gemakkelijker te regelen. De tussenvorm is in-glazuur: het decor zakt als het ware in de glazuur en geeft hierdoor een betere resistentie dan de techniek met op-glazuur (maar wel weer met een beperkt kleurengamma).
Kleuren ter decoratie
De kleuren die men bij het decoreren gebruikt zijn anorganische pigmenten. Deze kleuren verbranden dus niet, terwijl alle inkten die men verwerkt op papier, plastiek etc. etc. verbranden. Eigenlijk kun je keramische pigmenten het beste vergelijken met fijngemalen stukjes glas. Deze poeders worden aangemaakt in een medium waardoor je een bruikbare substantie krijgt om te zeefdrukken. Na het zeefdrukken moet het porselein of aardewerk nog weer de oven in (voor de 3e keer dus). De volgende keer meer over de verschillende manieren van decoreren: rechtstreekse druk versus transfers.
Jan Geven, sinds 1985 specialist bij koffiemokken.nl in samenwerking met zintuig.nl waarop men een groot assortiment bedrukte koffiemokken vindt.
Relatiegeschenkenblog.nl 